Αύριο στα Ενθέματα»: Για τις νεανικές κουλτούρες αμφισβήτησης στη μεταπολεμική Ελλάδα, τον Επιθεωρητή Λοβερδό, την επικείμενη δίκης της Χρυσής Αυγής και άλλα

 

Στα «Ενθέματα» αύριο Κυριακή 9 Νοεμβρίου

Στα περίπτερα εντός της «Αυγής», στο μπλογκ τους (enthemata.wordpress.com), στο facebook (Enthemata Avgis) και στο twitter: @enthemata 
Κείμενα των: Στρατή Μπουρνάζου, Ευτύχη Μπιτσάκη, Δημήτρη Χριστόπουλου, Μαρίνας Πρεντούλη, Έφη Αβδελά, Κώστα Κατσάπη, Ριντ Ριτσαρντσον

Επιθεωρητής Λοβερδό. Ο Στρατής Μπουρνάζος σκιαγραφεί την φιγούρα του Υπουργού Παιδείας μετά τις τελευταίες ενέργειες του : «Όσο το σκέφτομαι –και παρά τη σοβαρότητα του θέματος– δυσκολεύομαι να απονείμω στον υπουργό...

καλύτερο τίτλο από αυτόν του «επιθεωρητή». Ανακαλεί νοσταλγικές νότες περασμένων δεκαετιών με τους σχολικούς επιθεωρητές, τους παιδονόμους, τα μελανοδοχεία και τα μαθητικά πηλίκια, ποιοτικές αποχρώσεις του έργου του Γκόγκολ (του Νικολάι, όχι του μουσικού συγκροτήματος), έναν ευχάριστο αέρα Ροζ Πάνθηρα και Κλουζώ και, φυσικά, την ευεργετική αύρα του κωμειδυλλίου και της αθηναϊκής επιθεώρησης. Διατάξτε, κύριε Επιθεωρητά!»

Χώρος και χρόνος: η συνεχιζόμενη αναζήτηση. Προδημοσίευση από το ομότιτλο βιβλίο του Ευτύχη Μπιτσάκη. «Αντίθετα με αυτή την ισχυρή αντικειμενικότητα, η Σχετικότητα, και ιδιαίτερα η Ειδική, τροφοδότησε ένα ρεύμα γνωσιολογικού σχετικισμού. Ένα παράδειγμα: Η κυρίαρχη άποψη είναι ότι, αντίθετα με τις ελπίδες του Νεύτωνα, είναι αδύνατο να διακρίνουμε ποιο από δύο συστήματα με ομοιόμορφη σχετική κίνηση ηρεμεί και ποιο κινείται. Ας το συζητήσουμε. Όπως σημειώνει ο Τζ. Σ. Μπελ, εφόσον πειραματικά είναι αδύνατο να αποφανθούμε ποιο από τα δύο κινούμενα συστήματα είναι στην πραγματικότητα ακίνητο, ο Αϊνστάιν διακήρυξε ότι «οι έννοιες “πράγματι ακίνητο” και “πράγματι κινούμενο” είναι χωρίς νόημα». Αυτή η από κινηματική άποψη συμμετρία αποκλείει τη δυνατότητα να καθορίσουμε ένα τοπικά «απόλυτο» σύστημα αναφοράς, σχετικά με το οποίο κινείται το σωμάτιο.»

Ενώπιον μιας κρίσιμης δίκης. Ο Δημήτρης Χριστόπουλος καταθέτει τις απόψεις του σχετικά με την στρατηγική εναντίον της Άκρας Δεξιάς ενόψει της επικείμενης δίκης της Χρυσής Αυγής. «Ακούμε συχνά στην Αριστερά, με διάφορες παραλλαγές έμφασης και έντασης, ότι «τους φασίστες δεν τους νικάς στα δικαστήρια». Θα συμφωνήσω μόνο εν μέρει. Φυσικά, ο δικαστικός αγώνας δεν μπορεί να αποδώσει όσο πολιτικά και ιδεολογικά η Άκρα Δεξιά βρίσκει ζωτικό χώρο μέσα στην κοινωνία.[…] Κανείς εχέφρων άνθρωπος δεν πιστεύει ότι τα δικαστήρια από μόνα τους μπορούν να απαλλάξουν την κοινωνία από το έγκλημα, διότι το έγκλημα έχει αιτίες κοινωνικές και όχι βιολογικές. Κανείς όμως εχέφρων άνθρωπος επίσης δεν πιστεύει ότι το έγκλημα δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται πρωτίστως από τη δικαιοσύνη. Επομένως, ναι: το δικαστικό είναι ένα μόνο από τα μεγάλα μέτωπα που έχουμε με τον φασισμό. Δεν είναι μόνο του, και φυσικά κανένα ποινικό δίκαιο δεν μπορεί να νικήσει τον φασισμό χωρίς συλλογικό αγώνα στο ιδεολογικό, στο κοινωνικό και στο πολιτικό πεδίο. Μπορεί όμως να του επιφέρει κρίσιμα χτυπήματα. Αυτό είναι το ζητούμενο σήμερα.»

Οι Ποδέμος, ο Φουκό και η κυβερνητική πολιτική της Αριστεράς. Η Μαρίνα Πρεντούλη εκφράζει τους προβληματισμούς της σχετικά με το διαφορετικό μοντέλο διακυβέρνησης που θα πρέπει να αναπτύξει μια αριστερή κυβέρνηση. «Το πρόβλημα της Αριστεράς, κατά τον Φουκό, είναι ότι, εκτός από μια οικονομική και μια διαχειριστική-διοικητική πρόταση, δεν έχει αναπτύξει μια διαφορετική κυβερνητική λογική. Οι αριστερές κυβερνήσεις είτε οδήγησαν σε αυταρχικά καθεστώτα είτε αποδέχτηκαν την υπάρχουσα λογική διακυβέρνησης, εδραιωμένη στις φιλελεύθερες, αντιπροσωπευτικές δημοκρατίες. Η επιτυχία των Ποδέμος βασίζεται ακριβώς στο ότι αναδεικνύουν, προς το παρόν τουλάχιστον, μια άλλη πρόταση: μια συμμετοχική αντίληψη της δημοκρατίας, κόντρα στο πολιτικό κατεστημένο. Πόσο έχει οραματιστεί ο ΣΥΡΙΖΑ μια διαφορετική λογική διακυβέρνησης; Ποιος θα είναι ο ρόλος του «λαού», εκτός από το να ψηφίζει κάθε τέσσερα όταν έχουμε μια κυβέρνηση της Αριστεράς; H απάντηση επείγει και είναι, πιστεύω, καθοριστική για τα όσα θα ακολουθήσουν.

ΝΕΟΛΑΙΑ ΚΑΙ ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ ΣΤΗ ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ

Με την ευκαιρία επικείμενης επιστημονικής ημερίδας με θέμα «Νεανικές κουλτούρες αμφισβήτησης στη μεταπολεμική Ελλάδα», η Έφη Αβδελά και ο Κώστας Κατσάπης, συγγραφείς σχετικών μελετών, απαντούν σε πέντε κοινές ερωτήσεις.

Έφη Αβδελά: «Το 1974 είναι συμβατική τομή. Η έρευνα ­--η δική μου, αλλά και άλλων ιστορικών-- δείχνει ότι οι κοινωνικοί και πολιτισμικοί μετασχηματισμοί που ταυτίζουμε με τη Μεταπολίτευση έχουν ξεκινήσει ήδη από τη δεκαετία του ’60, παρά την επιτήρηση και την καταστολή. Ότι δηλαδή οι πολιτικές περιοδολογήσεις δεν καλύπτουν αναγκαστικά τα άλλα πεδία του βίου. Η Μεταπολίτευση επιτρέπει σύντομα στους μετασχηματισμούς που έχουν ήδη συντελεστεί να αποκτήσουν δημόσια νομιμοποίηση, ενώ στο δημόσιο λόγο η «νεολαία» μετατρέπεται από απειλή σε εγγυητή της δημοκρατικής ομαλότητας και ελπίδα για το μέλλον. Γι’ αυτό και η «γενιά του Πολυτεχνείου» δαιμονοποιήθηκε τα τελευταία χρόνια. Χρεώθηκε την ηχηρή διάψευση ουτοπικών προσδοκιών.»

Κώστας Κατσάπης: «Γνωρίζουμε καλά πως η εμφάνιση της νεολαίας ως μιας διακριτής κοινωνικής κατηγορίας ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα, φαινόμενο αλληλένδετο με την ύπαρξη για πρώτη φορά στις δυτικές κοινωνίες ενός ελεύθερου χρόνου ανάμεσα στην εξαρτημένη παιδική ηλικία και στις πολλαπλές ευθύνες της ενηλικίωσης, συνδυάστηκε με μία έντονη ανησυχία που αφορούσε τη διαχείριση αυτού ακριβώς του ελεύθερου χρόνου. Οπωσδήποτε όμως, ο όρος «ηθικός πανικός» τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, δεν μπορούμε να πούμε πως εμφανίζεται παρά την επαύριο του Μεγάλου Πολέμου. Ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ’50, πολύ εμφανώς στα μέσα της δεκαετίας με σημείο - τομή την εμφάνιση του ροκ εν ρολ και με πρωτοφανή ορμή από τις αρχές της επόμενης, ο «ηθικός πανικός» θα κυριαρχήσει στον δημόσιο λόγο.»

Corporate media: ο θριαμβευτής των «ενδιάμεσων εκλογών». Ο Ριντ Ρίτσαρντσον γράφει για την διαπλοκή του αμερικάνικου πολιτικού συστήματος και των media. «Ας μην παραβλέψουμε ότι όλες αυτές οι μεγάλες εταιρείες ΜΜΕ έχουν και άλλες ατζέντες εκτός από το κέρδος -- συχνά πολιτικές. Σκεφτείτε το Sinclair Broadcasting Group, τον μεγαλύτερο ανεξάρτητο τηλεοπτικό σταθμό της χώρας, ο οποίος κατέχει πλέον έναν στους εννέα σταθμούς της αμερικανικής τηλεόρασης και πάνω από 50 σταθμούς σε πολιτείες με αβέβαιο εκλογικό αποτέλεσμα. Η Sinclair, η οποία πέτυχε την πρωτιά της μετά από μια εκστρατεία επιθετικών εξαγορών, είναι γνωστή για τις ξεκάθαρα δεξιές απόψεις της και για την απαίτηση της από όλους τους σταθμούς της να μεταδώσουν ένα ημίωρο ντοκιμαντέρ λάσπης εναντίον του γερουσιαστή Τζον Κέρι κατά τη διάρκεια των τελευταίων ημερών της προεκλογικής εκστρατείας του 2004.»

Ο πυρσός των τιμωρών. Ο Στρατής Μπουρνάζος αναλύει γιατί μας αφορά το κάψιμο της «Athens Voice». «Ο εμπρησμός των γραφείων της Αthens Voice πλήττει (εκτός από την ίδια, φυσικά) τις αξίες της Αριστεράς, της δημοκρατίας, της κοινωνίας που θέλουμε. Και γι’ αυτό μας αφορά άμεσα. Και βρίσκω αχρείαστο (ή, μάλλον, βλαπτικό, γιατί συσκοτίζει την ουσία της υπόθεσης) να συζητήσουμε αν είναι καλή, κακή, κάκιστη ή παγκάκιστη η Αthens Voice, καθώς και τις διαφωνίες μας με αυτή. Δεν έχουν καμιά δουλειά να γίνουν τώρα αυτές οι συζητήσεις, και ειδικά σε συνάρτηση με τον εμπρησμό. Η στάση μας απέναντι σε αυτή την πράξη, πράξη απολύτως απεχθή και εχθρική, είναι αυτοτελής, και όχι συνάρτηση των όποιων συνεπειών της.»